همه چیز راجع به سقف یوبوت و قالب یوبوت!
سقف یوبوت در کنار سقف وافل، یکی دیگر از انواع سقف‌های شناخته شده می‌باشد. قبل از پرداختن به این که سقف یوبوت چیست، بایستی خود یوبوت را شناخت؛
یوبوت (U-Boot) از جنس پلی پروپلین است (گاهی از یونولیت یا پلی استایرن نیز تولید می‌شوند) و یکی از سیستم‌های اجرای سقف دال مجوف بتنی دو طرفه می‌باشد که به دلیل مزیت‌های فراوان آن(که در ادامه توضیح خواهیم داد)، در سال‌های اخیر به صورت گسترده در سازه‌ها استفاده می‌شود.
در نتیجه استفاده از یوبوت به عنوان قالب، مصرف بتن کاهش می‌یابد. همچنین هزینه انتقال و ترابری آن نیز به دلیل سبک بودن و نیز میزان تولید کربن دی اکسید به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.
عملکرد یوبوت به عنوان سقف
در سقف یوبوت، از قالب‌های یوبوت استفاده می‌شود که به صورت پیش ساخته تولید شده و یک دال بتنی متشکل از چندین تیر را به وجود می‌آورند. قالب‌های از پیش ساخته شده را به محل ساخت و ساز منتقل می‌کنند، سپس این قالب‌ها را طبق نقشه به یکدیگر متصل کرده و بعد بتن ریزی بر روی این قالب‌ها آغاز می‌شود.
دال‌های بتنی را به سه نوع تقسیم می‌کنند:
- دال با هسته توپر
- دال با هسته مجوف
- دال با هسته ترکیبی
یوبوت، یک سیستم اجرا دال با هسته مجوف به شمار می‌رود.
برای اطلاعات بیشتر از خدمات تاپ داون در دفتر فنی مهندسی روفل کلیک کنید.
اجزای قالب یوبوت در سقف یوبوت
به صورت کلی به آن قالبی که درون دال قرار می‌گیرد، یوبوت می‌گویند. یوبوت از اجزای مختلفی تشکیل شده که عبارتند از:
- بدنه
- فاصله دهنده یا spacer
- درپوش
- پایه
- پل
برای اطلاعات بیشتر از خدمات مخازن بتنی در دفتر فنی مهندسی روفل کلیک کنید.
بدنه قالب یوبوت
ماهیت اصلی قالب، بدنه آن می‌باشد که فضای خالی ایجاد شده در سقف یوبوت را، مدیون بدنه قالب هستیم.
برای اطلاعات بیشتر از خدمات سقف تیرچه در دفترفنی مهندسی روفل کلیک کنید.
پایه قالب یوبوت
در هنگام نصب قالب‌های یوبوت و نیز اتصال آن‌ها به یکدیگر، بایستی فاصله‌ای بین کف و بدنه قالب وجود داشته باشد. به منظور ایجاد این فاصله، از پایه‌هایی برای قالب یوبوت استفاده می‌شود. پایه‌ها در اندازه‌های متفاوت، به دو فرم تقسیم بندی می‌شوند:
- پایه ثابت
- پایه متحرک
برای اطلاعات بیشتر از خدمات سقف دال در دفتر فنی مهندسی روفل کلیک کنید.
اسپیسر قالب یوبوت
چیدمان قالب‌ها در کنار یکدیگر را می‌توان به سیستم اتم‌ها در یک مولکول تشبیه کرد. همانطور که اتم‌ها در یک مولکول به وسیله نیروهایی به یکدیگر متصل شده‌اند، قالب‌های یوبوت نیز در سیستم سقف یوبوت بایستی به هر نحو به یکدیگر متصل باشند تا آن استحکام لازم، نظم و شکل مورد انتظار را نشان دهند.
آن نیرو یا عنصر متصل کننده بدنه قالب‌ها به یکدیگر عبارتند از اسپیسرها و پل‌ها.
اتصال دو قالب به یکدیگر با استفاده از اسپیسرها اتفاق می‌افتد. در نتیجه استفاده از اسپیسرها، مقاومت در برابر وزن بتن افزایش می‌یابد (تحمل بارهای ناشی از وزن بتن، کارکنان و تجهیزات).
اسپیسرها به نسبت پل‌ها فضای بیشتری را اشغال می‌کنند. به همین دلیل در مکان‌هایی که فضای عملیاتی کم است و امکان استفاده از اسپیسرها وجود ندارد، از پل‌ها استفاده می‌کنند.
برای خرید قالب وافل کلیک کنید.
پل قالب یوبوت
همانطور که گفته شد مانند اسپیسرها، پل‌ها نیز اتصال دهنده دو بدنه قالب می‌باشند، با این تفاوت که پل‌ها فضای کمتری را اشغال می‌کنند.
برای اطلاعات بیشتر در رابطه با سقف تیرچه کرومیت کلیک کنید.
درپوش قالب یوبوت
به منظور جلوگیری از نفوذ بتن به فضای قالب، از درپوش‌ها استفاده می‌شود. انواع مختلفی از درپوش‌ها عبارتند از:
- درپوش بسته با پایه
- درپوش حفره دار با پایه
- درپوش ساده حفره دار
- درپوش ساده بسته
برای اطلاعات بیشتر در رابطه با سقف بابل دک کلیک کنید.
انواع قالب‌های یوبوت در سقف یوبوت
قالب‌های یوبوت شامل سه نوع متفاوت می‌باشند:
- قالب تک
- قالب دوبل
- قالب اصلاح شده
برای اطلاعات بیشتر در رابطه با سقف وافل کلیک کنید.
قالب تک
ابعاد قالب یوبوت تک ۵۲ سانتی‌متر در ۵۲ سانتی متر و ارتفاع آن ۲۸ سانتی‌متر است. ارتفاع پایه‌های مورد استفاده برای این نوع قالب هم بسته به ضخامت لازم برای بتن ریزی مرحله اول می‌تواند تا ۱۷ سانتی متر هم تغییر کند.
قدیمی ترین قالب شناخته شده در سیستم سقف‌های یوبوت، قالب تک می‌باشد. ساختار کلی این قالب به صورت باز و یک تکه می‌باشد.
ساختار کلی توضیح داده شده برای قالب تک علاوه بر کاهش هزینه‌های ساخت و ساز، زمان لازم برای ساخت را هم کاهش داده(افزایش سرعت) و همچنین در مراحل بارگیری و جابه‌جایی، عملکرد نسبتا ساده‌تری را لازم دارد.
قالب اصلاح شده
یکی از اتفاقات ناخواسته در بتن ریزی این است که بتن هنگام هدایت و ویبره شدن، به سطح زیر قالب هدایت نشود و آن قسمت عملا از بتن بی بهره بماند.
این اتفاق می‌تواند ناشی از اسلامپ نامناسب و یا ویبره ناکافی باشد. در نتیجه، با رویکرد کاهش ابعاد قالب به نسبت قالب تک، قالب‌های اصلاح شده با ابعاد ۳۰ در ۳۰ سانتی متر جهت رفع این مشکل تولید شده‌اند.
علیرغم افزایش مصرف بتن و افزایش وزن سقف حاصل در هنگام استفاده از قالب اصلاح شده، هزینه ساخت سقف یوبوت با استفاده از این نوع قالب کاهش می‌یابد.
قالب دوتایی (دوبل)
این نوع قالب به صورت بسته و دو تکه ارائه شده و همانند قالب تک، ابعاد این قالب نیز ۵۲ در ۵۲ سانتی متر می‌باشد که ارتفاع آن را می‌توان ۲۰ تا ۵۶ سانتی متر در نظر گرفت. می‌توان گفت که از ترکیب دو قالب یوبوت تک، یک قالب یوبوت دوبل حاصل می‌شود.
قالب تک از ایجاد ترک سرد جلوگیری کرده و بتن ریزی در هنگام استفاده از این قالب پیوسته و یک مرحله‌ای خواهد بود.
سقف مجوف چیست؟
کلمه مجوف به معنای تو خالی بوده و سقف مجوف به سقفی گفته می‌شود که داخل ساختار خود دارای حفره باشد. از این حفره‌ها و شبکه بندی‌ها برای هدف‌های مختلف در ساختمان استفاده می‌شود.
ساخت سقف‌های مجوف از روش‌های نوین اجرای سقف‌ها به حساب می‌آید. نیاز به سقوف مجوف زمانی حس شد که معماران و طراحان نیاز به اجرای سقف‌های طویل بدون استفاده از ستون را احساس می‌کردند.
انواع سیستم‌های سقف مجوف شامل:
- یوبوت
- کوبیاکس
- بابل‌دک
برای اطلاعات بیشتر در رابطه با نحوه بتن ریزی در هوای سرد کلیک کنید.
نحوه اجرای سقف یوبوت
کلیت مراحل در اجرای سقف یوبوت نیز شبیه به اجرای سقف وافل می‌باشد. بدین صورت که در نگاه اول، بایستی قالب‌ها پس از انتقال به محل ساخت و ساز، بر روی هم سوار شوند و پس از چک کردن موارد ایمنی و کرفتن تاییدیه مرحله اول، با انجام آرماتور بندی و نیز بتن ریزی، منتظر سفت و سخت شدن بتن می‌مانیم و پس از حصول استحکام و مقاومت مورد انتظار، قالب‌ها از یکدیگر باز شوند.
خلاصه مراحل اجرای سقف یوبوت به شرح زیر است:
- قالب بندی
- آرماتور بندی اولیه
- قرار دادن بلوک‌های یوبوت
- آرماتور بندی ثانویه
- بتن ریزی
- باز کردن قالب‌ها
در مراحل اجرای سقف یوبوت، توجه به نکات زیر الزامی است:
۱- قرار گیری میلگردهای زیر دال در دو جهت عمود بر هم در گام اول.
۲- از میلگردهای تقویتی به منظور کنترل برش و خمش کمک گرفته می‌شود.
۳- به منظور جلوگیری از شناور شدن یوبوت‌ها، بتن ریزی در دو مرحله انجام می‌شود.
مزایای استفاده از سقف یوبوت
- کاهش مصرف بتن و میلگرد.
- کاهش تعداد ستون‌ها و در نتیجه افزایش فضای بهینه درون ساختمان. امروزه ایجاد پارکینگ‌های با مساحت زیاد و نیز پارکینگ‌های با فضای داخلی زیاد یکی از دغدغه‌های مهم ساخت و ساز به شمار می‌رود. از این رو استفاده از سقف‌های یوبوت در پارکینگ‌ها، با کاهش تعداد ستون‌ها فضای مناسب را برای افراد در هنگام ورود و خروج از پارکینگ فراهم می‌کند.
- صرفه اقتصادی هرچه بیشتر با حذف سقف کاذب و عدم نیاز به استفاده از آن.
- ایمن در برابر آتش سوزی.
امکان اجرای سازه با دهانه بزرگ؛ با افزایش فاصله بین ستون‌ها. - سرعت بالای اجرا و کاهش زمان مورد نیاز برای اجرای پروژه و در نتیجه کاهش هزینه‌های مربوط به نیروی کار.
- امکان ستون گذاری نامنظم.
- عملکرد بهتر و ایمن‌تر در هنگام وقوع زلزله.
معایب استفاده از سقف یوبوت
طبیعتا در استفاده از سقف یوبوت، در کنار همه مزایای آن، معایبی نیز وجود دارند که عبارتند از:
- نیاز به استفاده از شمع بندی یا جک برای نگهداری قالب.
- در هنگام استفاده از قالب‌های دوبل (ارتفاع بیشتر) و قالب‌های اصلاح شده (ابعاد کوچکتر)، میزان مصرف بتن افزایش می‌یابد.
- عدم صرفه اقتصادی در اجرای سقف یوبوت در دهانه‌های کوتاه.
تفاوت سقف یوبوت با سقف وافل چیست؟
سقوف وافل و یوبوت علیرغم شباهت‌های فراوانی که از لحاظ اجرا یا ساختار دارند، دارای تفاوت‌های بنیادی نیز هستند. سقف یوبوت در اصل دال بتنی محسوب می‌شود و روش طراحی این نوع سقف‌ها همانند دال‌های بتنی توپر است اما سقف وافل یک نوع سقف تیرچه دوطرفه می‌باشد.
برای اطلاعات بیشتر درباره‌ی سقف وافل کلیک کنید!
کلام آخر!
در این مقاله تلاش شد تا درباره مزایا و معایب، مراحل نصب و تاریخچه‌ی سقف یوبوت صحبت کنیم.
دفتر فنی مهندسی روفِل، مجری اسکلت‌های ساختمانی، صنعتی و عرشه فولادی، پروژه‌های بسیار موفقی را در زمینه سقف‌های یوبوت اجرا نموده است.
برای دانلود پی دی اف مقاله می‌توانید از لینک زیر استفاده کنید.
برای آشنایی بیشتر با دفتر فنی و مهندسی روفِل به درباره ما مراجعه نمایید.
همچنین برای تماس با کارشناسان مجرب ما به بخش تماس با ما مراجعه نمایید.
اگر می‌خواهید با پروژه‌های عمرانی موفق روفِل آشنا شوید، به بخش پروژه‌های عمرانی مراجعه نمایید.
منابع:
